AFAD’ın depremin merkez üssünün Muğla'nın Seydikemer İlçesi kıyısına 80 kilometre mesafede olduğunu ve şiddetinin 5,4 olduğunu bildirdiği depremin saniyeler önce cep telefonlarına uyarı bildirimi gelmesi bir çok vatandaşta merak uyandırmıştı.
HAFİF SARSINTI BEKLENİYOR
Depremden kısa süre önce cep telefonlarına gelen uyarı mesajlarında "Hafif sarsıntı bekleniyor" yazısı görülmüştü.
Pek çok sosyal medya kullanıcısı depremden saniyeler önce mesajın geldiğini belirtirken ardından sarsıntıyı hissettiklerini söylemeleri pek çok vatandaşta merak uyandırmıştı. Peki bu nasıl oluyordu!
Cep telefonlarına gelen bu uyarı bildirimini sizler için araştırdık.
Öncelikle deprem erken uyarı sistemlerine dayanan bu bildirimler, bir depremin ilk sismik dalgalarını tespit etmek için sismolojik izleme istasyonlarından alınan verileri kullanır ve daha güçlü, yıkıcı dalgalar gelmeden önce kullanıcılara bir uyarı göndermekte.
Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen ve 2019 yılında faaliyete geçen Türkiye'deki deprem erken uyarı sistemi, yıkıcı bir deprem olması durumunda halka ve kritik tesislere erken uyarı sağlamak üzere tasarlandı. Sistem, Türkiye Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından geliştirilen resmi "AFAD Deprem" uygulaması da dahil olmak üzere çeşitli akıllı telefon uygulama ve hizmetlerine entegre edilmiştir.
Bir deprem tespit edildiğinde sistem, etkilenen bölgedeki kullanıcılara bir uyarı göndererek depremin büyüklüğü, konumu ve beklenen yoğunluğu hakkında bilgi verir. Bu bildirimlerin amacı, güçlü sarsıntı gelmeden önce insanlara güvenli bir yer bulmak veya gaz vanalarını kapatmak gibi harekete geçmeleri için yeterli zamanı vermektir.
Ancak bu bildirimlerin her zaman doğru olmadığı ve herkes için yeterli uyarı süresi sağlamayabileceği unutulmamalıdır. Ek olarak, güvenilir bir internet bağlantısı ve uygun uygulamaların veya hizmetlerin yüklenmesi gerektiğinden, tüm akıllı telefon kullanıcılarının bu bildirimlere erişimi yoktur.
Bu sınırlamalara rağmen, akıllı telefonlardaki deprem uyarı bildirimleri, depremlerin etkisinin azaltılmasında hala önemli bir rol oynayabilir. İnsanlara erken uyarı ve koruyucu önlem alma fırsatı sunan bu bildirimler, hayat kurtarmaya ve depremlerin neden olduğu hasar miktarını azaltmaya yardımcı olabilir. İnsanların ev, okul ve işyerindeki güvenli yerlerin farkında olmaları ve bir acil durum planına sahip olmaları da önemlidir.
Bu bildirimlerin, bina kodları ve acil durum hazırlık planları gibi geleneksel güvenlik önlemlerinin yerini almadığına dikkat etmek önemlidir. Bir depreme tamamen hazırlıklı olmak için, bireylerin, toplulukların yerel idarelerin ve hükümetlerin, deprem güvenliğine yönelik güçlü, depreme dayanıklı altyapıya yatırım yapmayı ve halkı depremlere nasıl tepki verecekleri konusunda eğitmeyi içeren kapsamlı bir yaklaşım benimsemeleri çok daha önemlidir.
